خواب نوزاد تا یک سالگی فاقد ریتم خاص و الگوی مشخصی است. در این دوره زمانی، نوزاد در حدود 14 تا 17 ساعت از شبانه‌روز را می‌خوابد و این میزان خواب ممکن است خواب شبانه را دربرنگیرد. به عبارت دیگر ممکن است مدت زمانی که نوزاد در طول روز می‌خوابد بیشتر بوده و خواب وی در هنگام شب کمتر بوده و بسیاری از ساعات شب را نوزاد در حالت بیدار باشد. مدت زمان هر نوبت خواب کودک نیز در این دوره از زندگی می‌تواند در حدود 2 تا 4 ساعت باشد. پس از این مدت کودک باید به شکل طبیعی بیدار شده و تغذیه شود. مادرانی که نوزادشان برای تغذیه بیدار نمی‌شود، بهتر است با پزشک اطفال خود درباره این موضوع مشورت کنند. تا پایان مقاله همراه بیبی لوکس باشید.
انواع خواب نوزاد
عمق خواب نوزادان نیز مانند بزرگسالان، به مرحله‌ای از خواب که در آن قرار دارد وابسته است. بسته به مرحله خواب، کودک ممکن است تکان بخورد یا خیلی بی‌حرکت دراز بکشد. الگوی خواب نوزاد ابتدا از مرحله فعال شروع شده و سپس وارد فاز آرام می‌شود. دو نوع خواب برای نوزادان وجود دارد:
خواب REM (خواب با حرکت سریع چشم) :
همان خواب سبکی است که ما به آن خواب خرگوشی می‌گوییم. در طول این مرحله چشم‌ها حرکت دارند. اگرچه نوزادان حدود 16 ساعت در روز را صرف خواب می‌کنند؛ اما تقریبا نیمی از این زمان در مرحله REM است کودکان بزرگ‌تر از 2 سال و بزرگسالان ساعات کمتری در طول شبانه روز می‌خوابند؛ ولی زمان بسیار کمتری از آن را در مرحله REM می‌گذرانند، در نتیجه خواب خرگوشی نوزاد حدود 8 ساعت میباشد.
خواب غیر REM مرحله بعدی است که خودش دارای 4 مرحله است:
- مرحله 1: خواب‌آلودگی، که افتادگی و باز و بسته شدن چشم را تجربه می‌کند
- مرحله 2: خواب سبک،که نوزاد در آن حرکت دارد و ممکن است با صداهای اطراف از خواب بپرد
- مرحله 3: خواب عمیق که کودک کمی ساکت و بی‌حرکت می‌شود
- مرحله 4: خواب بسیار عمیق که کودک به هیچ عنوان حرکت نمی‌کند
خواب نوزاد تا یک سالگی: میزان خواب نوزاد در بدو تولد
خواب نوزادان تازه متولد شده فاقد ریتم خاص و الگوی مشخصی است. در این دوره زمانی، نوزاد در حدود 14 تا 17 ساعت از شبانه‌روز را می‌خوابد و این میزان خواب ممکن است خواب شبانه را دربرنگیرد. به عبارت دیگر ممکن است مدت زمانی که نوزاد در طول روز می‌خوابد بیشتر بوده و خواب وی در هنگام شب کمتر بوده و بسیاری از ساعات شب را نوزاد در حالت بیدار باشد. مدت زمان هر نوبت خواب کودک نیز در این دوره از زندگی می‌تواند در حدود 2 تا 4 ساعت باشد. پس از این مدت کودک باید به شکل طبیعی بیدار شده و تغذیه شود. مادرانی که نوزادشان برای تغذیه بیدار نمی‌شود، بهتر است با پزشک اطفال خود درباره این موضوع مشورت کنند.
خواب نوزاد تا یک سالگی: نوزاد یک تا سه ماهه
کم کم میزان خواب نوزاد در طول شب افزایش پیدا می‌کند و دفعات کمتری برای خوردن شیر بیدار می‌شود. در بازه زمانی یک تا سه ماهگی به طور متوسط 5 تا 6 ساعت میزان خواب شبانه کودک در نظر گرفته می‌شود. معمولا در این سن نوزادان در روز بیشتر بیدار هستند و به محیط اطرافشان توجه می‌کنند در نتیجه در طول روز خسته شده و شب بهتر می‌خوابند.
نوزادان تا سه ماهگی باید حدود 14 تا 17 ساعت در طول شبانه‌روز بخوابند.
اگر کودک خود را به تکان دادن برای خوابیدن عادت داده باشید ممکن است هر بار که در طول شب بیدار شود نیاز به تکان دادن داشته باشد تا مجددا بخوابد. سعی کنید فضای اتاقی را که کودک در آن می‌خوابد آرام و کم‌نور کنید تا او بتواند به راحتی و با آرامش بخوابد.
خواب نوزاد تا یک سالگی: نوزاد چهار تا هفت ماهه
خواب نوزاد در این سن به طور نسبی نظم می‌گیرد. اکثر نوزادان در این بازه زمانی 12 تا 15 ساعت در طول شبانه‌روز می‌خوابند. این میزان ساعت خواب شامل خواب طولانی شبانه و حداقل دو چرت روزانه است. در طول شش ماهه اول زندگی نوزادان 9 ساعت خواب شبانه یا بیشتر کفایت می‌کند. معمولا کودک در وقفه‌های کوتاهی به دلیل بی‌قراری یا برای خوردن شیر بیدار می‌شود.
برای بهتر خوابیدن کودک می‌توان آن را حمام کرد و پس از آن با لالایی و خواندن کتاب او را خواباند. یکی از مشکلات نوزادان شش ماهه تا یک ساله اضطراب جدایی است که باعث می‌شود کودک در اواسط شب با گریه بیدار شود. باید کودک را در آغوش گرفت و به او زمان داد تا آرام شود.
خواب نوزاد تا یک سالگی: نوزاد هشت ماهه تا یک ساله
اختلال خواب نوزاد در این دوره نیز به دلیل اضطراب جدایی همچنان وجود دارد. اکثر نوزادان در این سن 9 تا 12 ساعت خواب شبانه دارند و در کل باید 12 تا 15 ساعت در طول شبانه‌روز بخوابند. معمولا نوزادان این گروه دو بار در روز چرت کوتاه می‌زنند.
البته همانطور که قبلا اشاره شد میزان خواب کودکان با یکدیگر متفاوت است و ممکن است دو نوزاد هم‌سن ساعات خواب بسیار مختلفی داشته باشند. بهتر است کودک تا یک سالگی و یا حداقل تا شش ماهگی در اتاق والدین ولی در بستری جدا بخوابد تا دوره ابتلا به سندرم مرگ ناگهانی نوزاد بگذرد.
مشکلات خواب در کودکان
همانطور که هر کدام از ما بزرگسالان دارای ویژگی‌های منحصر‌به‌فردی هستیم؛ فرزندانمان هم با یکدیگر متفاوتند. والدین اغلب این ویژگی منحصربه‌فرد را در نحوه خواب نوزادشان مشاهده می‌کنند. به همین خاطر برخی از نوزاد خوب می‌خوابند و برخی دیگر همواره در حال مبارزه برای خوابیدن هستند. مشکلات خواب ممکن است به صورت ارثی به کودک منتقل شود. اما عمده‌ترین مشکلاتی که موجب بی‌خوابی در این گروه سنی می‌شوند عبارتند از:
- بیماری
- گرسنگی
- عدم دادن آزادی عمل به کودک در زمان خواب
- خواب بدموقع در روز
عوامل موثر در خواب نوزاد تا یک سالگی
عوامل زیادی هستند که می‌توانند در بهبود خواب کودک موثر باشند. از جمله این عوامل می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.
سیر کردن کودک
می‌دانیم که نوزادان هر 2 تا 3 ساعت یکبار نیاز به تغذیه دارند. بنابراین بهتر است پیش از خواباندن کودک، به او شیر داده تا هم مدت زمان خواب کودک بیشتر شود و هم کیفیت خواب او افزایش یابد.
شناختن حالات خواب کودک
برای اینکه متوجه شوید چه زمانی کودکتان به خواب احتیاج دارد به حالات او توجه کنید. بسیاری از کودکان در زمان خواب‌آلودگی بی‌قراری می‌کنند یا چشم‌های خود را می‌مالند. در مواردی نیز کودک شروع به کشیدن گوش‌های خود می‌کند. با مشاهده این علائم کودک را به تخت خوابش برده و محیط را برای خواب او مهیا سازید. توجه کنید که اگر کودک برای مدت طولانی خواب‌آلوده باشد و مادر شرایط خواب او را مهیا نکند، کودک خسته شده و به این ترتیب سخت‌تر به خواب می‌رود.
افزایش تعداد چرت‌های روزانه کودک
همانطور که گفته شد خسته شدن کودک سبب سخت‌تر به خواب رفتن او می‌شود. از این رو سعی کنید تعداد دفعات چرت کودک در هنگام روز را افزایش دهید. البته این میزان خواب روزانه به گونه‌ای نباشد که کودک در هنگام شب دچار بی‌خوابی شود.
تنظیم دمای محیط
برای خواب راحت کودک خود، دمای محیط را در حالت استاندارد قرار دهید. منظور از دمای استاندارد این بوده که هوا نه آنقدر گرم شود که کودک در خواب عرق کند و نه آنقدر سرد باشد که کودک دچار لرز شود. نشانه سرما در کودکان می‌تواند سرد بودن سینه کودک باشد.
آماده کردن محیط برای خواب کودک
برای خواباندن کودک، نور محیط را کاهش دهید و تا جای ممکن از ایجاد سر و صدا خودداری کنید. یک محیط تاریک و ساکت می‌تواند تاثیر خوبی بر به خواب رفتن کودک داشته باشد. توجه به تمیزی هوای اتاق نیز بسیار اهمیت دارد. به عبارت دیگر سعی کنید اتاقی که کودک در آن می‌خوابد فاقد گرد و غبار بوده و به هیچ عنوان دود سیگار در آن نباشد.
استفاده از یک رختخواب مناسب و راحت
توجه کنید که هرچه تخت‌خواب یا گهواره کودک راحت‌تر باشد، کیفیت خواب کودک نیز افزایش می‌یابد. برای این منظور سعی کنید از تشک نوزاد، بالش‌ها و پتوهای نوزادی مرغوب استفاده کنید که به واسطه بافت لطیف و راحت و البته طراحی ضدحساسیت به بهبود خواب کودک کمک می‌کنند.
جمه بندی خواب نوزاد تا یک سالگی
با توجه به اطلاعات داده شده دریافتیم که اگرچه الگوی خواب هر کودک با کودک دیگر متفاوت است، اما به طور کلی کودکان از لحاظ مقدار خواب از یک الگوی کلی پیروی می‌کنند. همچنین با راهکارهایی برای بهبود خواب کودک در هر بازه سنی آشنا شدیم و به معرفی محصولاتی مانند پتوی نوزاد و تشک آنتی رفلاکس و… برای کمک به خواب کودک پرداختیم. امیدواریم اطلاعات داده شده در این مقاله، برای شما مادران عزیز مفید بوده باشد. در نظر داشته باشید اگر روند خواب کودکتان فاصله زیادی با آمار تقریبی ما داشت، بهتر است به پزشک مراجعه کنید تا از سلامت و رشد طبیعی کودکتان اطمینان پیدا کنید.
