یکی از سوالات رایجی که برای مادران پس از تولد نوزادشان به وجود می آید، این است که تعداد دفعات شیردهی به نوزاد در طول شبانه روز چقدر است و هر بار، چه مدت باید طول بکشد؟
در این متن قصد داریم به دفعات شیر خوردن نوزاد در یک شبانه روز بپردازیم. با لوکس بیبی همراه باشید.
مزایای شیردهی به نوزاد چیست؟
تغذیه با شیر مادر فواید سلامتی کوتاه مدت و بلند مدتی برای مادر و کودک دارد. این مزایا برای کودک شامل موارد زیر است:
- کاهش عفونت‌ها: نوزادانی که از شیر مادر تغذیه می‌کنند به عفونت‌های کودکی کمتری مانند عفونت گوش، عفونت‌های تنفسی، عفونت‌های روده و همچنین سرماخوردگی مبتلا می‌شوند.
- مصونیت بالاتر در برابر ویروس‌ها و باکتری‌ها: شیر مادر حاوی ایمونوگلوبولین یا آنتی‌بادی‌های مادر است. این پروتئین‌ها به تقویت سیستم ایمنی بدن نوزاد کمک می‌کند.
- کاهش خطر سندرم مرگ ناگهانی نوزاد (SIDS): کودکانی که از شیر مادر تغذیه می‌کنند، خطر کمتری در سال اول تولد، برای ابتلا به SIDS دارند.
- وزن سالم: شیردهی به نوزادان وزن آنها را ایده‌آل نگه داشته و نسبت به کودکانی که شیرخشک مصرف می‌کنند، چاقی کمتری دارند.
- کاهش خطر دیابت: تغذیه با شیر مادر خطر ابتلا به دیابت نوع یک را کاهش می‌دهد.
- یک منبع کامل: نوزادان در مراحل مختلف رشد به مواد مغذی متفاوتی نیاز دارند. شیر مادر یک منبع کاملی است که به طور طبیعی این نیازها را برای نوزاد تأمین می‌کند.
مزایا شیردهی تنها برای کودک نیست. مادران نیز از برخی مزایا این امر برخوردار می‌شوند که این مزایا عبارت‌اند از:
- بهبود یافتن: شیردهی موجب می‌شود تا اکسی‌توسین بیشتری آزاد شود که این هورمون به انقباضات رحمی کمک کرده و موجب می‌شود رحم به اندازه‌ی قبل از بارداری برگردد.
- کاهش وزن سریع‌تر: مادرانی که به نوزادان خود شیر می‌دهند، سریع‌تر وزن به جا مانده از بارداری خود را از دست می‌دهند.
- کاهش ابتلا به افسردگی: خطر ابتلا به افسردگی بعد از زایمان در مادرانی که با شیر مادر، کودک خود را تغذیه می‌کنند، بسیار کمتر از مادران دیگر است.
- کاهش خطر برخی سرطان‌ها: هرچه مادران مدت زمان بیشتری را به شیردهی نوزاد خود بپردازند، خطر ابتلا به سرطان پستان و تخمدان را کاهش می‌دهند.
میزان تولید شیر مادر تا حد زیادی به میزان شیری که نوزاد می‌خورد، بستگی دارد
برای خرید شیر دوش کلیک کنید.
هر بار شیردهی چقدر طول می‌کشد؟
نوزاد تازه متولد شده بین 25 تا 45 دقیقه شیر می‌نوشد. از آنجا که نوزادان در این سن خواب آلوده هستند گاهی حتی شیردهی طولانی تر هم می‌شود. شیردهی را تا جایی که نوزاد احساس سیری کند باید ادامه داد. گاهی نوزادان با یک سینه کاملا سیر می‌شوند و گاهی اوقات بعد از اتمام شیردهی از یک سینه باید به سینه دیگر انتقال داده شوند.
شیردهی نوزاد در 24 ساعت اول تولد:
مادر در 24 ساعت اول پس از تولد، باید در زود ترین زمان ممکن نوزاد خود را با شیر مادر تغذیه کند. همچنین در 24 ساعت اول پس از تولد علاوه بر شیردهی، مادر و نوزاد باید با یکدیگر تماس پوستی داشته باشند. در هنگام تماس پوستی نوزاد برهنه بر روی قفسه سینه مادر قرار می گیرد زیرا این وضعیت به شیردهی مادر کمک می کند. همچنین تماس پوستی سبب حفظ دمای بدن نوزاد می شود.
در 24 ساعت اول پس از تولد و در صورتی که مشکل خاصی برای کودک وجود نداشته باشد، نوزاد باید 8 بار یا بیشتر شیر بخورد و هیچ مکمل دیگری به نوزاد داده نشود. همچنین به طور متوسط باید سه بار دفع ادرار و مدفوع داشته باشد. تعداد دفعات ادرار و مدفوع در بین نوزادان بسیار متغیر است، بنابراین اگر تعداد دفعات دفع ادرار و مدفوع نوزاد متناسب با موارد گفته شده نیست ولی سایر علائم نوزاد طبیعی است، احتمالا جای نگرانی نمی باشد. معمولا در 24 ساعت اول پس تولد، نوزاد 2 پوشک خیس می کند که موارد گفته شده نشانه کافی بودن شیردهی و تغذیه نوزاد است.
در روزهای اول تولد، شیر مادر بصورت مایعی غلیظ و زرد رنگ است که به آن آغوز یا کلستروم می گویند. در 24 ساعت نخست پس از تولد، حجم شیر مادر در هر بار شیردهی، 5 میلی لیتر یا حدود یک قاشق چایی خوری است که برای شروع فعالیت دستگاه گوارش نوزاد کافی می باشد. کلستروم به دلیل اینکه حاوی آنتی بادی های مهم و دیگر فاکتورهای سیستم ایمنی می باشد، از نوزاد در برابر بیماری هایی که در بدو تولد با آن ها مواجه است، محافظت می نماید. همچنین اندک بودن مقدار شیر مادر در 24 ساعت اول، سبب بهبود قدرت مکیدن و قورت دادن نوزاد می شود.
آغوز به عنوان ملین می تواند مکونیوم (مدفوع روزهای اول پس از تولد نوزاد) را از دستگاه گوارش پاک کند، بنابراین شیر خوردن نوزاد به دلیل از بین بردن بیلی روبین اضافی می تواند از ایجاد زردی جلوگیری نماید؛ از این رو، کلستروم یا آغوز اولین راه پیشگیری از زردی است.
اگرچه آغوز بسیار غلیظ و مغذی است اما هضم آن برای نوزاد بسیار آسان است، بنابراین دستگاه گوارش نوزاد را برای هضم شیر رسیده آماده می کند، همچنین آغوز به دلیل داشتن باکتری های مفید، مواد غذایی زائد را هضم می نماید. آغوز نسبت به شیر رسیده پروتئین بیشتر و قند و چربی کمتری دارد. این نسبت قند به پروتئین و چربی به تثبیت گلوکز نوزاد کمک کرده و از هیپوگلیسمی نوزاد جلوگیری می نماید.
طی چند روز تا دو هفته آغوز به تدریج به شیر رسیده یا کامل تبدیل می گردد. شیر مادر (آغوز) در طول این دو هفته از زرد به سفید تغییر رنگ داده و حجم آن کم می شود زیرا نوزاد بیشتر شیر می خورد و آغوز به شیر رسیده تبدیل می شود.
دفعات شیر خوردن نوزاد در شب
هرقدر نوزاد شما بزرگتر باشد، دفعات شیرخوردن آنها در شب کاهش خواهد یافت. اما به طور کلی شیرخوارانی که زیر شش ماه دارند را باید شب هنگام حداکثر هر 4 ساعت از خواب بیدار کرده و به او شیر بدهید.
دفعات شیر خوردن نوزاد به تفکیک سن، هر چند وقت یکبار باید به شیرخوار شیر داد؟
نوزادان در شبانه روز به دفعات مرتب شیردهی نیاز دارند و مادر باید مراقب علایم گرسنگی در نوزادش باشد. نوزادان در زمان گرسنگی هوشیارتر به نظر می‌رسند و گاه با مکیدن هر چیزی که اطرافشان است گرسنگی خود را بروز می‌دهند.
دفعات شیر خوردن نوزاد در هفته نخست بعد از تولد:
در صورتی که نوزاد خواب آلوده است هر 3 ساعت یکبار بهتر است او را بیدار کنید و شیر بدهید. میزان دفعات شیردهی در طول روز در این سن باید 12 بار باشد. شاید نوزاد تمایلی به نوشیدن شیر از خود نشان ندهد اما وزن‌گیری در این هفته به سلامت و قدرت بدنی او کمک خواهد کرد.
دفعات شیردهی بین هفته دوم تا ماه دوم
همانند هفته نخست، نوزاد به نوشیدن 12 مرتبه شیر در 24 ساعت شبانه روز و گاهی حتی بیشتر نیاز دارد. دفعات شیردهی و مدتی که نوزاد شیر می‌خورد در این سن از شیرخواری به شیرخوار دیگر متفاوت است اما به طور میانگین نوزادان هر 2 تا 3 ساعت یکبار گرسنه می‌شوند.
دفعات شیردهی بین ماه دوم تا ششم
در این سن به تدریج میزان نیاز شیرخوار به نوشیدن شیر کمتر می‌شود و به 6 مرتبه در روز می‌رسد.
اهمیت تعداد دفعات شیردهی به نوزاد
در این بخش، به اهمیت تعداد دفعات شیردهی به نوزاد در یک روز می‌پردازیم. شیر مادر حاوی تمامی مواد غذایی ضروری برای رشد و توسعه نوزاد است. از طریق شیر دهی، نوزاد با مواد مغذی، آنتی‌بادی‌ها و فاکتورهای رشد طبیعی تامین می‌شود که برای سازمان‌دهی صحیح سلول‌ها و تقویت سیستم ایمنی بدن نوزاد بسیار مهم است. یکی از اهمیت‌های تعداد دفعات شیردهی نوزاد، تأثیر مثبت آن بر رشد جسمی و عقلی است. شیر مادر حاوی پروتئین‌ها، کربوهیدرات‌ها، چربی‌ها، ویتامین‌ها، مواد معدنی و آنتی‌بادی‌ها است که همه به طور مستقیم در رشد و توسعه نوزاد تأثیر دارند.
تعداد دفعات شیردهی به نوزاد باید بر اساس نیازهای غذایی و رشدی او تنظیم شود. در ماه‌های ابتدایی، شیر مادر تنها غذایی است که نوزاد به آن نیاز دارد و باید به طور منظم و به میزان کافی از آن تغذیه شود. راهنمای عمومی برای تعداد دفعات شیردهی به نوزاد در یک روز برابر با ۸-۱۲ بار است. اما هر نوزاد ممکن است نیازهای غذایی متفاوتی داشته باشد، بنابراین مهم است که به نیازهای خاص نوزاد خود توجه کنید و تعداد دفعات شیردهی را به طور مطلوب تنظیم کنید.در انتخاب زمان‌های شیردهی، همچنین می‌توانید به علائم نوزاد توجه کنید. نوزاد‌هایی که نیاز بیشتری به شیر دارند، ممکن است علائم گرسنگی را بیشتر نشان دهند، مانند دست زدن به دهان، حرکت دست و پاها، و گریه. بنابراین، همیشه به علائم نوزاد خود توجه و شیر دهی را بر اساس این نیازها تنظیم کنید.
