فواید ماساژ نوزاد و آشنایی با مراحل آن

فواید ماساژ نوزاد : نوازش و مالش ریتمیک یا ریتم دار بدن نوزاد و کودک به دست والدین به عنوان ماساژ کودک اطلاق می­شود که مزایایی را در پی دارد.

در وهله اول می­توان گفت که ماساژ کودک با فاکتورگیری از تمام فواید و مزیت­هایی که در پی دارد می­تواند سبب آرام بودن فیزیک نوزاد یا کودک شود و او را به خلسه­ای از آرامش دعوت کند. در حالت کلی ماساژ خانگی کودک به واسطه والدین به نوعی ابراز عشق و علاقه و مراقبت از کودک است که نه تنها می­تواند موجب آرامش کودک شود، بلکه والدین را نیز تحت تاثیر این آرامش و محبت به وجود آمده قرار می­دهد. بنابراین هدف از نشر این مقاله، نقد و بررسی ماساژ کودک در ابعاد مختلف و سنجش میزان تاثیر آن برای افزایش قد کودک است. لذا اگر می­خواهید پدر یا مادری باشید که با دستان خود معجزه می­کنند و لبخند را به لبان کودکشان هدیه می­دهند، در ادامه با لوکس بیبی همراه باشید.

فواید ماساژ نوزاد و کودک

همان­طور که پیش از این بیان کردیم، ماساژ کودک می­تواند فواید و مزایای متعددی را شامل شود که بر اساس آن­ها باید کودک خود را به صورت روزانه ماساژ دهید. توجه داشته باشید که بدن نوزاد یا کودک بسیار نرم و انعطاف پذیر است، یعنی حرکات دست شما بر روی فیزیکال بدن و حتی فاکتورهای درونی آن نیز تاثیر می­گذارند. بنابراین در صورتی که کودک خود را ماساژ می­دهید باید این کار را به نحوه صحیح انجام دهید.

خوابیدن راحت از فواید ماساژ نوزاد 

اولین و واضح­ترین عاملی که شما را ترغیب می­کند تا کودک خود را ماساژ دهید، زمانی است که می­خواهید کودکتان خواب راحتی را تجربه کند و یا بدون درد به خواب برود. از عمده دلایلی که سبب می­شود کودکان نتوانند درست بخوابند، مشکل درد عضلات است. در این حالت شما می­توانید با ماساژ محل مورد نظر به صورت اصولی سبب کاهش و یا حتی فقدان درد شوید که در نهایت به خواب راحت کودک خود کمک کرده­اید.

تقویت و استحکام ماهیچه­‌ها

طبق چیزی که گفته شد، ماهیچه­های بدن نوزاد یا کودک انعطاف پذیر هستند؛ می­توان با ماساژ آن­ها را استحکام بخشید و یا به بیانی شما با ماساژ ماهیچه­های کودک خود سبب شکل دهی هرچه سریع­تر آن­ها می­شوید و تقویت­شان می­کنید. البته نکته دیگری که در این میان وجود دارد این است که شما با ماساژ کودک خود به سبب انعطاف پذیری مفاصل نیز می­شوید. چرا که مفاصل در دوران نوزادی برعکس ماهیچه باید منعطف شوند. البته در هر دو حالت زیاده روی کار درستی نیست.

رفع مشکلات معده 

در ادامه ماساژ دستگاه گوارش تقویت می­شود. با تقویت دستگاه گوارش، هضم و دفع غذا به صورت بهتری انجام می­گیرد یا می­توان گفت که مشکلات معده کودک رفع می­شوند. بسیاری از نوزادان و کودکان از مشکلات معده و عدم توانایی هضم یا دفع درست غذا رنج می­برند که ماساژ کودک می­تواند سبب بهبود این مورد آزار دهنده برای کودک شود.

افزایش قد نوزاد/کودک با ماساژ

با توجه به مستحکم شدن و تقویت ماهیچه­ها و همچنین انعطاف پذیری مفاصل بدن نوزاد، می­توان به این نتیجه دست یافت که ماساژ خانگی کودک سبب افزایش قد او می­شود. در واقع ماساژ کودک برای افزایش قد از این نظر حائز اهمیت است که والدین می­توانند به وسیله یک عملیات ساده در خانه، پتانسیل رشد قدی فرزند خود را به چالش بکشند. بدین صورت اگر نوزاد خود را به صورت منظم ماساژ دهید، خواهید دید که افزایش قد حاصل خواهد شد.

افزایش وزن نوزاد/کودک با ماساژ

خواب راحت و برطرف شدن مشکلات معده از عمده دلایلی است که سبب افزایش وزن کودک در نتیجه ماساژ او می­شود. در واقع با رفع مشکلات هضم و دفع یا به بیانی عملکرد صحیح دستگاه گوارش، بخش عمده­ای از وزن کودک حاصل خواهد شد؛ به طوری که افزایش روزانه وزن کودک خود را به وضوح حس خواهید کرد.

تنظیم الگوی خواب

فاکتورهای متعددی وجود دارند که به واسطه آن­ها الگوی خواب نوزاد یا کودک به هم می­ریزد. در واقع نوزادان و کودکان به سبب فعالیت­های سیستم­های بدنی و رشد اندام­ها به استراحت و خواب نیاز دارند. از این رو طبیعی است که نوزادان و کودکان بسیار مشتاق خواب باشند. اما مشکلاتی وجود دارند که مانع خواب راحت نوزاد می­شوند. مشکلات معده و احساس درد بزرگ­ترین و منطقی­ترین دلایلی هستند که سبب آسیب رسیدن به الگوی خواب می­شوند. با این اوصاف رفع مشکلات معده و کاهش درد نوزاد می­تواند سبب تنظیم الگوی خواب نوزاد شود و خواب راحتی را برای او به ارمغان داشته باشد.

بهبود گردش خون

ماساژ کودک به معنی حرکت دست بر روی پوست بدن نوزاد است که نواحی مختلف بدن به این طریق تسکین پیدا می­کنند. از سوی دیگر حرکت دست بر روی پوست می­تواند عاملی باشد که رفت و آمد خون در زیر پوست را سهولت می­بخشد و موجب باز شدن راه عبور خون می­شود. ناگفته نماند که بهبود گردش خون می­تواند مزایای دیگری را در پی داشته باشد.

احساس امنیت از فواید ماساژ نوزاد 

یکی دیگر از فواید ماساژ نوزاد ، احساس امنیتی است که برای کودک ایجاد می­شود. در این حالت والدین به وسیله تماس فیزیکی، این حس را به کودک خود منتقل می­کنند که یک حامی وجود دارد و بالطبع آرامش خاطری که در کودکی از این بابت به وجود آید، می­تواند مراحل زندگی شخص را در بزرگسالی با روند بهتری به جریان بی­اندازد.

در همین جهت لازم است اشاره کنیم که ماساژ خانگی کودک و با ماساژ نوزاد می­تواند برای پدر و مادر نیز مزیت بخش باشد و علاوه بر احساس آرامشی که در آن­ها ایجاد می­کند سبب افزایش حساسیت والدین به فرزند شود. به عنوان مثال افسردگی پس از زایمان یکی از موارد آزار دهنده است که با برقراری تعامل چشمی بین مادر و کودک این افسردگی کاهش می­یابد و یا حتی ممکن است پس از مدتی به صورت کامل بهبود پیدا کند.

مراحل کلی ماساژ نوزاد

قبل از هر چیزی اگر نوزاد شما دچار رفلاکس اسید معده به مری است از ماساژ دادن او بدون مشورت با پزشک خودداری نمایید در غیر این صورت می‌توانید با رعایت کردن موارد زیر فرزند دلبندتان را کامل و اصولی ماساژ دهید.

غده تولید چربی پوست در نوزادان تازه متولد شده وجود ندارد همچنین ماساژ دادن با روغن های بچه بسیار خوشایند تر از دستان خالی است البته از خواص روغن ماساژ کودک نیز نباید غافل شد پیشنهاد ما به شما تهیه یک روغن ماساژ مناسب برای ماساژ کودک خود است. یک محل صاف و گرم (دمای 24 درجه سانتیگراد) البته به دلیل اینکه نوزادان هنگام ماساژ لباس به تن ندارند می‌توانند اتاق گرم تری برای ماساژ انتخاب کنید.

• یک پتو با ضخامت مناسب یا یک زیر انداز نرم زیر نوزاد پهن کنید.
• میتوانید پوشک نوزاد را جدا کنید.
• کمی روغن ماساژ روی کف دست خود بریزید و سپس دست ها را به هم بمالید تا گرم شود.
• برای ماساژ کودک از فشار بسیار کمی استفاده کنید.
• قبل یا بعد از غذا خوردن نوزاد او را ماساژ ندهید!
• هنگام ماساژ کودکان و نوزادان اتاق را خلوت کنید تا چیزی باعث حواس پرتی نوزاد و وقفه افتادن در ماساژ نشود.
• از روغن های گیاهی همچون روغن زیتون، کنجد، سیاه دانه و… استفاده کنید زیرا امکان ایجاد حساسیت پوستی در نوزادان وجود دارد.
• زمانی که نوزاد در حال گریه کردن و بی تابی است زمان خوبی برای ماساژ او نیست.

مراحل ذکر شده تماماً جزو اصول اولیه در ماساژ کودک می‌باشد و رعایت کردن آن موجب راحتی شما و کودک می شود.

ماساژ اعضای بدن نوزاد به شکل جداگانه

اگر می‌خواهید فقط یکی از اعضای بدن نوزاد را به جای ماساژ کلی انتخاب کنید و انجام دهید، می‌توانید ماساژ تک‌تک اعضای بدن نوزادتان را به شکلی جداگانه و با روش زیر انجام دهید:

پاها: پاهای کودک محل خوبی برای شروع ماساژ است، زیرا نسبت به دیگر قسمت‌های بدن، حساسیت کمتری دارند. با استفاده از کمی روغن، دست‌های خود را دور یکی از ران‌های او بپیچید و تا مچ پا پایین بیایید، دست‌ها را یکی پس از دیگری پایین بکشید و فشار ملایمی به آنها وارد کنید. همین کار را برای پای دیگر تکرار کنید.

پایین‌تر از مچ پا: یک پا را در دست بگیرید و به ‌آرامی آن را چند بار در هر جهت بچرخانید. سپس روی پای کودک را از مچ تا انگشتان پا ماساژ دهید و همین کار را می‌توانید برای پای دیگر نیز تکرار کنید.

کف پا: از انگشت شست خود برای ماساژ کف هر کدام از پاها استفاده کنید و با حرکات دایره‌‌ای، کف پا را ماساژ دهید. سرتاسر کف هر دو پا را به این شکل ماساژ دهید.

انگشت‌های پا: برای اتمام ماساژ پاها، هر انگشت پای کودک را بین انگشت شست و سبابهٔ خود بگیرید و به آرامی بکشید تا زمانی که انگشتان شما از انتهای انگشت نوزاد بلغزد. این کار را برای همهٔ ۱۰ انگشت پا انجام دهید.

دست‌ها: یکی از بازوهای کودک خود را در دست بگیرید و به آرامی از زیر بغل او تا مچ دست‌هایش بکشید. سپس، دست او را بگیرید و به آرامی مچ دست را چند بار و در هر جهت بچرخانید. همین حرکت را برای دست دیگر تکرار کنید.

کف دست‌ها: برای ماساژ کف دست، با انگشت شست خود دایره‌های کوچکی در سراسر کف هر دست رسم کنید.

انگشت‌های دست: انگشت نوزاد را به آرامی بین انگشت شست و سبابهٔ خود بگیرید و به سمت بیرون بکشید تا انگشتش از میان انگشتان شما بلغزد. این کار را برای تمام انگشتان دست او انجام دهید.

قفسۀ سینه: کف دست‌های خود را به حالت دعا، روی هم قرار دهید و روی قلب کودک بگذارید. سپس دست‌ها را از هم باز کنید و به آرامی کف دست‌ها را روی قفسهٔ سینهٔ او پهن کنید و پایین بکشید. این کار را چند بار تکرار کنید. سپس کف یک دست را بالای قفسهٔ سینهٔ کودک قرار دهید و به آرامی از روی قفسهٔ سینه تا ران‌های او پایین بکشید. این حرکت را چند بار تکرار کنید.

کمر و پشت: کودک را روی شکمش بخوابانید. با استفاده از نوک انگشتان خود، دایره‌های کوچکی در دو طرف ستون فقرات او، از گردن تا باسن رسم کنید. این حرکت را نیز می‌توانید چند بار تکرار کنید.

سعی کنید در طول مراحل ماساژ، به چشمان کودک خود نگاه کنید و در حین انجام ماساژ برایش آواز بخوانید یا با او صحبت کنید و به دنبال آن، به پاسخ‌ها و واکنش‌های کودکتان توجه کنید. اگر به نظر نمی‌رسد که او از ماساژ لذت ‌می‌برد، حرکات سبک‌تری را امتحان کنید یا این کار را کاملاً متوقف کنید. هنگامی که کار ماساژ تمام شد، به نوزاد پوشک بپوشانید و او را در آغوش بگیرید، او به احتمال زیاد فوراً خوابش می‌برد.