همه چیز درباره تغذیه نوزاد با شیرخشک : شیردهی، گام بعدی مهم مادران پس از زایمان است و آنها باید خود را با شرایط مختلف شیردهی و نحوه تغذیه نوزاد تطبیق دهند. با توجه به ارزشهای سنتی، فرهنگی و جایگاه مهم شیر مادر در تغذیه نوزاد، تغذیه با شیر مادر انجام میشود، مگر اینکه شرایط پزشکی خاص رخ دهد که شیردهی با شیر مادر محدود و غیرممکن شود. گاهی اوقات نیز با گذشت زمان و تغییرات سبک زندگی مادران (شغل،کار و …)، و یا تصمیم جدی مادران برای آغاز مجدد فعالیتهایِ قبل از بارداری، مادران به سمت شیرخشک به عنوان جایگزینی برای شیردهی میروند.
همچنین برخی از نوزادان، ممکن است شرایط پزشکی خاصی داشته باشند؛ که ثبت مقدار شیر آنها را ضروری میکند و شیر خشک کمک میکند تا اندازه گیریها دقیق انجام شود. علاوه بر این، نوزادی که با شیر خشک تغذیه میشود، میتواند با سایر اعضای خانواده نیز پیوند برقرار کند، به خصوص اگر مادر از سلامتی خوبی برخوردار نباشد. اما آیا از مزایا و معایب شیرخشک برای کودک خود اطلاع دارید؟
برای دانستن بیشتر در مورد شیر خشک برای نوزادان با ادامه مقاله همراه بیبی لوکس باشید
پنج نکته که در مورد تغذیه نوزاد با شیرخشک نمی دانستید!
-
نوزادانی که با شیر خشک تغذیه می کنند، مدفوع متفاوتی دارند
محتوای پوشک نوزاد مستقیم به تغذیه ی او مربوط است. نه تنها مدفوع نوزادانی که با شیر خشک تغذیه می کنند، متفاوت از نوزادان دیگر است، بلکه به ویژه والدینی که نوزادشان پیش از این، از شیر مادر تغذیه می کرد را می تواند شوکه کند. بو، بافت، غلظت، مقدار، رنگ و تعداد دفع مدفوع در این نوزادان متفاوت است.
یک متخصص کودکان بیان می کند که بدن انسان خود را با آنچه که می خورد هماهنگ می کند. فلور (موجودات ریزی که در مجرای گوارشی انساها و حیوانات یافت می شود) موجود در دستگاه گوارشی نسبت به غذایی که وارد این دستگاه می شود، تغییر می کند و همه ی ما می دانیم که شیر خشک با شیر مادر متفاوت است.
بسیاری از والدین گزارش می دهند که در نوزادانی که با شیر خشک تغذیه می کنند، بوی مدفوع شدیدتر است، رنگ آن تیره تر است و نسبت به مدفوع نوزادانی که از شیر مادر تغذیه می کنند، ضخیم تر است.
-
نوزادان شیر خشک و شیر مادر را با سرعت یکسانی هضم نمی کنند
نوزادانی که از شیر خشک تغذیه می کنند نسبت به نوزادانی که از شیر مادر تغذیه می کنند، دیر به دیر گرسنه می شوند. بیشتر شیر خشک ها، حاوی پروتئین وی و پروتئین کازئین هستند. پروتئین وی نسبت به پروتئین کازئین راحت تر هضم می شود و از آنجایی که شیر مادر پروتئین وی بیشتری دارد، نوزادان سریع تر می توانند شیر مادر را هضم کنند. شیر خشک حاوی کازئین بیشتری است و هضم آن کندتر انجام می گیرد.
البته میزان نیاز هر نوزاد به کالری، همانند شخصیت و الگوی خواب او متفاوت است. در نتیجه، ممکن است تعداد دفعات شیر خوردن و بیدارشدن های شبانه در نوزادانی که از شیر خشک تغذیه می کنند برابر با نوزادانی باشد که از شیر مادر تغذیه می کنند.
-
ممکن است برخی نوزادان نسبت به شیر خشک حساسیت داشته باشند
بیشتر نوزادان شیر خشک را به راحتی و با چند تا آروغ زدن هضم می کنند. اما برخی از نوزادان نسبت به پروتئین شیر گاو که در شیر خشک وجود دارد، واکنش آلرژیک از خود نشان می دهند.
(توجه: عدم تحمل پروتئین شیر گاو با عدم تحمل لاکتوز که در نوزادان بسیار نادر است، تفاوت دارد. نشانه های عدم تحمل لاکتوز در بسیاری از افراد مبتلا، تا رسیدن به سنین کودکی یا اوایل بزرگسالی نمود پیدا نمی کند.)
حرکات روده نوزاد می تواند یک سرنخ مهم از چگونگی عملکرد سیستم گوارش او باشد، بنابراین در صورتی که نمی دانید نوزاد شما به شیر خشک حساسیت دارد یا خیر، باید مدفوع او را بررسی کنید. وجود خون یا مخاط در مدفوع معمولا به معنای التهاب روده است و التهاب روده نیز نشانه ای از حساسیت احتمالی است.
علایم دیگر حساسیت احتمالی نسبت به شیر خشک عبارتند از:
- اسهال
- استفراغ
- نق زدن کمی بعد از شیر خوردن
- بثورات پوستی
-
نوزادان مختلف مقادیر متفاوتی شیر می خورند
ممکن است متوجه شده باشید که نوزاد شما خیلی کم تر یا خیلی بیشتر از نوزاد دیگری شیر می خورد. در واقع، میزان شیری که یک نوزاد مصرف می کند، از ویژگی های فردی او است. برخی از نوزادان به کالری بیشتری نیاز دارند و مقدار شیری که برای رشد یک کودک می تواند کافی باشد، ممکن است برای رشد نوزادان دیگر کافی نباشد.
افزون بر این، همانگونه که افراد بزرگسال ممکن است در وعده های مختلف، مقدار متفاوتی غذا بخورند و برای نمونه برای نهار یک سالاد سبک بخورند ولی وعده ی مفصل تری را برای شام میل کنند، مقدار شیر خشکی که نوزاد شما در وعده های مختلف می خورد نیز، متفاوت خواهد بود و باید با توجه به علایمی که برای شما اعلام می کند، به او شیر بدهید.
با وجود این تفاوت ها، پیروی از برخی روش های اساسی نیز اهمیت دارند. در حالت کلی، نوزادانی که هنوز از غذاهای جامد مصرف نمی کنند، باید به ازای هر نیم کیلوگرم وزنی که دارند، تقریبا 80 میلی لیتر در یک شبانه روز، شیر بخورند. بنابراین در صورتی که نوزاد شما 3 کیلوگرم وزن داشته باشد، باید 480 میلی لیتر شیر بخورد و اگر 4/5 کیلوگرم وزن داشته باشد، باید در طول یک شبانه روز، تقریبا 720 میلی لیتر شیر به او بدهید.
به خاطر داشته باشید که برای بررسی رشد نوزاد و اطمینان از این که مشکلی در فرآیند رشد او وجود ندارد، باید نوزاد شما به طور مرتب توسط پزشک کودکان ویزیت شود.
-
بیشتر شیرخشک ها ترکیبات یکسانی دارند
امروزه شیر خشک ها تنوع بسیار زیادی دارند و همین امر ممکن است باعث شود تا در هنگام انتخاب شیر خشک برای نوزادتان دچار سردرگمی بشوید. اما بهتر است بدانید که تمام شیر خشک ها حاوی مواد مغذی یکسانی هستند.
بر اساس استانداردهای جهانی، بسته های شیر خشک باید 29 ماده ی مغذی تعیین شده را دارا باشند. در حالی که مارک های مختلف شیر خشک دارای نام، بسته بندی و قیمت های مختلفی هستند، اما تمامی آن ها مواد مغذی مورد نیاز نوزادتان را تامین می کنند.
یکی از موادی که در همه شیر خشک ها وجود ندارد، اسید چرب DHA است که بر اساس برخی مطالعات، باعث بهبود پردازش بینایی و شناختی می شود. اگرچه امروزه این ماده در بسیاری از شیر خشک ها وجود دارد اما تعدادی از شیر خشک ها این ماده را ندارند و بهتر است به هنگام تهیه شیر خشک برای نوزادتان، از وجود این ماده در داخل شیر خشک مطمئن شوید.
مزایای تغذیه نوزاد با شیرخشک
شیر خشکهای تجاری تهیه شده برای نوزادان، جایگزین مغذی شیر مادر بوده و حتی حاوی برخی از ریزمغذیهایی هستند که نوزادانی که با شیرمادر تغذیه میشوند، باید از طریق مکملها دریافت کنند. این شیر خشکها در شرایط استریل تولید شده و تقریبا تلاش دارند تا یک کپی از شیر تولیدشده در سینه مادر را با استفاده از ترکیب پیچیدهای از پروتئینها، قندها، چربیها و ویتامینها ایجاد کنند.
برخی دیگر از مزایای شیرخشکها عبارتند از:
راحتی و تسهیل در تغذیه کودک برای برخی از زنان، شیردهی ممکن است بسیار سخت یا استرسزا باشد یا به هر دلیلی نتوانند زمان زیادی را با نوزاد بگذرانند. در این مواقع، هریک از والدین (یا مراقبان دیگر) میتوانند با کمک شیر خشک در هر زمانی کودک را تغذیه کنند.
علاوهبراین، مادرانی که به نوزادان خود شیر خشکهای تجاری میدهند، دغدغهای برای پیداکردن یک مکان خصوصی برای شیردهی در ملأ عام ندارند.
زمان و دفعات تغذیه با شیر خشک یک تفاوت شیر مادر با شیر خشک در این است که بهدلیل خواص سیرکنندگی شیر خشک، نیاز نوزادان به شیرخوردن کمتر است.
رژیم غذایی مادر زنانی که شیر خشکهای تجاری را برای نوزادانشان انتخاب میکنند، نیازی به نگرانی درمورد چیزهایی که میخورند یا مینوشند و ممکن است بر بدن کودک تاثیر بگذارد، ندارند.
معایب تغذیه نوزاد با شیرخشک
تفاوت شیر مادر با شیر خشک زیاد است و علیرغم مغذیبودن شیرهای صنعتی، ممکن است معایبی نیز برای این ماده مغذی وجود داشته باشد که به شرح زیر هستند:
- کمبود آنتیبادی در شیرخشک
- تمیز نگاهداشتن شیشه شیر کودک
- هزینه بالا
- امکان ایجاد نفخ و یبوست در کودک
دادن شیر خشک کنار شیر مادر چه فوایدی دارد؟
آکادمی اطفال آمریکا (AAP) و سازمان بهداشت جهانی (WHO) تغذیه انحصاری با شیر خود مادر را برای چهار تا شش ماه اول و سپس ادامه شیردهی تا یکسال یا بیشتر را درکنار غذای جامد توصیه میکنند. اما درموارد زیر ممکن است نیاز به تغذیه با شیرهای صنعتی نوزادان درکنار شیر مادر نیز باشد:
- اختلالات سلامت نوزاد
- کمبود شیر مادر
- مشکل مادران شاغل و شیردهی
- مشکل چندقلوها و شیردهی
- تجویز پزشکان به شیردهی با شیرخشک