همانطور که میدانید تشخیص و درمان اوتیسم به طور قطعی صورت نمیگیرد، اما مادران در دوران بارداری با اجرای برخی از دستورالعملها میتوانند تا حد زیادی، احتمال ابتلای نوزاد خود به جنین را کاهش دهند. لازم به ذکر است که برای هرگونه اقدامی جهت پیشگیری از ابتلای نوزاد به اوتیسم، باید با پزشک زنان و زایمان مشورت شده تا متناسب با وضعیت مادر و جنین، درمانهای پیشگیریکننده آغاز شوند. در ادامه مقاله همراه بیبی لوکس باشید تا با علائم اوتیسم آشنا شوید.
دلایل ایجاد اختلال اوتیسم
علت اصلی اختلال اوتیسم هنوز مشخص نیست، اما پزشکان و متخصصان بر این باور هستند که مجموعهای از عوامل محیطی و ژنتیکی میتواند در ابتلای کودک به این اختلال تاثیر بگذارد. از جمله این عوامل میتوان به موارد زیر اشاره کرد.
- ژنتیک: به عنوان مثال اگر نوزادی خواهر یا برادر اوتیسم داشته باشد، احتمال ابتلای او به اوتیسم تا 20 درصد افزایش مییابد.
- سموم محیطی مثل آلودگی هوا و آفتکشها. پیشنهاد میکنیم هنگام خرید سیسمونی و لوازم بهداشتی حتما از موجه بودن و استاندارد بودن کالا اطمینان پیدا کنید.
- تولد زودهنگام
- مصرف برخی از داروها در حین بارداری مثل داروهای ضدافسردگی و داروهای صرع و تشنج
- وزن خیلی کم نوزاد در هنگام تولد
- عدم رسیدن اکسیژن کافی به نوزاد در هنگام زایمان
- عفونت، دیابت بارداری، چاقی، بیماریهای خود ایمنی و فشار خون مادر در حین بارداری
- سن بالای والدین در هنگام تشکیل نطفه
- اختلالات ژنتیکی مرتبط با اوتیسم: اگر نوزاد در هنگام تولد به اختلالاتی از جمله سندروم X شکننده، سندروم رت، توبروز اسکلروزیس و … مبتلا باشد، احتمال بروز اختلال اوتیسم در وی افزایش مییابد.
علائم اوتیسم در نوزادان
توجه به این نکته مهم است که هر نوزادی منحصر به فرد است و علائم یا رشد او متفاوت از آن است که در اینجا ذکر شده است . همیشه بهتر است با پزشک متخصص کودک خود مشورت کنید تا در مورد هر نوع عادت غیرعادی یا عجیب وغریبی که کودک شما نشان می دهد و می تواند نشانه ای از اوتیسم در نوزادان باشد ، صحبت کنید.
علائم اوتیسم نوزاد تازه متولد شده تا 3 ماهه
در این محدوده سنی ، کودک شما باید با چشم چیزها را دنبال کند و با شما و افرادی که می بیند تماس چشمی برقرار کند. نوزادان همچنین در این سن شروع به لبخند زدن و صدا در آوردن می کنند و اشیاء را در دست خود می گیرند.
کسانی که ممکن است در طیف اوتیسم باشند غالبا از هر نوع تماس چشمی پرهیز می کنند و معمولاً لبخند نخواهند زد یا حالات چهره زیادی از خود نشان نمی دهند. کودکان اوتیستیک به احتمال زیاد در برابر صداها و صداهای بلند نیز واکنش نشان نخواهند داد ، برخلاف آنچه کودکان نروپاتی نشان می دهند.
اگر به اوتیسم مشکوک هستید ، حتی ممکن است متوجه شوید که کودک شما از چیزهای پارچه ای جدید مانند پتو ، لباس و ملافه مضطرب شود. اگر متوجه شدید کودک شما در تماس با بافت های جدید دست و پا می زند ، اوتیسم می تواند یک دلیل برای آن باشد.
علائم اوتیسم 3 ماه تا 7 ماه
در این سن ، کودک شما در هنگام بازی با شما باید شروع به خندیدن و لبخند زدن کند. بیشتر نوزادان نوروتیپی به بازی علاقه نشان می دهند و در طول بازی واکنش نشان می دهند. نوزادان اوتیستیک ، معمولاً در طول بازی لبخند نخواهند زد و واکنش نشان نمی دهند.
یکی دیگر از مراحل مهم رشد که ممکن است در نوزادان اوتیسم دیده نشود ، چرخش به سمت صداهایی است که می شنوند و همچنین کارهایی برای جلب توجه شما انجام می دهند. اگر صدایی از سمت چپ آنها شنیده شود ، باید سر و چشم خود را بچرخانند تا ببینند که صدا از کجاست.
نوزادان معمولی نسبت به افراد جدید کنجکاو می شوند و به آنها خیره می شوند و می خواهند از طریق تمام حواس خود جهان را کشف کنند. نوزادان در حال رشد از طریق لمس و قرار دادن چیزها در دهان خود از تجربه حس بافت های جدید طفره نمی روند. نوزادان غیر معمولی از تجربه های جدید یا ملاقات با افراد خوشحال نخواهند شد.
علائم اوتیسم 7 ماه تا 12 ماه
در طول این مرحله ، کودک شما باید وقتی او را صدا می کنید به شما پاسخ دهد. همچنین باید چهار دست و پا رفتن و صحبت کردن خود را با استفاده از تک کلمات شروع کنند. کودکان غیر عادی در گفتار و مهارت حرکتی و رشدی بسیار تأخیر دارند.
همچنین ممکن است متوجه شوید که کودک شما در واکنش های خود کمی سرد است زیرا کودکان اوتیسم به طور معمول نمی توانند حالات اجتماعی را به درستی تفسیر کنند و رفتار آنها به اندازه کودکان نوروتیپی دوستانه نیست. گاهی اوقات ، کودکان اوتیسم حتی ممکن است دوست نداشته باشند کسی آنها را در آغوش بگیرد ، بغل کند یا لمس کند و وقتی مجبور به این کار شوند ، کلافه می شوند یا واکنش نشان می دهند.
زمان تشخیص اوتیسم در نوزادان
همانطور که گفته شد والدین با توجه به برخی از علائم رفتاری نوزاد میتوانند قبل از یک سالگی وجود اختلال اوتیسم را تشخیص دهند. اما تشخیص تخصصی اوتیسم میتواند در غربالگری 9 ماهگی نوزاد صورت گیرد. همچنین غربالگریهای انجام شده در سنین 18 ماهگی و 24 ماهگی کودک نیز سبب تشخیص دقیق این اختلال میگردد. نکته مهم درباره تشخیص زودهنگام آن بوده که در این صورت با آغاز سریع درمانهای مربوطه میتوان تا حد زیادی نشانههای این اختلال را در کودک برطرف کرده و یک زندگی طبیعیتری را برای کودک رقم زد. توجه به این غربالگریها به ویژه در خانوادههایی اهمیت دارد که سابقه ابتلا به اوتیسم در آنها وجود دارد.
تستهای غربالگری انجام شده در سه ماهه اول بارداری میتواند وجود بسیاری از اختلالات ژنتیکی را مشخص کرده و خیال مادران را در رابطه با نبود خطر سقط جنین آسوده کند. اما تاکنون این تستهای غربالگری برای شناسایی اختلال اوتیسم در دوران بارداری ثمربخش نبوده است. به بیان دیگر با تست غربالگری نمیتوان وجود اختلال اوتیسم در جنین را مشخص کرد. اما با توجه به دیگر عوامل ژنتیک میتوان احتمال خطر را مشخص کرد. البته در صورتی که بروز اختلال اوتیسم ناشی از عوامل ژنتیکی باشد، با نمونهبرداری از جفت در سه ماهه اول میتوان وجود آن را تشخیص داد. تشخیص زودهنگام سبب میشود تا درمان زودتر آغاز شده و به این ترتیب رفع بسیاری از نشانههای اوتیسم ممکن شود. پیشنهاد میکنیم در زمانی که با خوشحالی به دنبال خرید سیسمونی برای کودکتان هستید از انجام امور مربوط به سلامت غافل نشوید.
اگرچه درمان قطعی برای اختلال اوتیسم وجود ندارد، اما اگر تشخیص زودهنگام انجام شود، با شروع برخی از درمانها میتوان به کودک کمک کرد تا به بیشترین پتانسیل و رشد ذهنی و حرکتی خود دست یابد. هر چه درمان سریعتر آغاز شود، پاسخ مغز به درمان بهتر صورت گرفته و موثرتر خواهد بود. با افزایش سن نوزاد نیز به تدریج درمانهایی مثل گفتاردرمانی، کاردرمانی، مشاورههای سلامت ذهن و … آغاز میگردد.
کاهش احتمال ابتلای کودک به اختلال اوتیسم در بارداری
همانطور که میدانید تشخیص و درمان اوتیسم به طور قطعی صورت نمیگیرد، اما مادران در دوران بارداری با اجرای برخی از دستورالعملها میتوانند تا حد زیادی، احتمال ابتلای نوزاد خود به جنین را کاهش دهند. لازم به ذکر است که برای هرگونه اقدامی جهت پیشگیری از ابتلای نوزاد به اوتیسم، باید با پزشک زنان و زایمان مشورت شده تا متناسب با وضعیت مادر و جنین، درمانهای پیشگیریکننده آغاز شوند. از جمله این دستورالعملها عبارتند از:
- مصرف ویتامین D در سه ماهه اول بارداری تاثیر شگفتی بر سلامت نوزاد دارد. علاوه بر مکملهای ویتامین D، مصرف غذاهایی مثل کنسرو ماهی، تخممرغ، قارچ، شیر، جو دوسر و … نیز در دریافت ویتامین D مورد نیاز موثر هستند.
- مصرف آهن در دوران بارداری در کاهش احتمال اوتیسم موثر است. طبق تحقیقات صورت گرفته احتمال بروز اختلال اوتیسم در نوزادان متولد شده از مادرانی که دچار فقر آهن بودهاند تا 5 برابر بیشتر از سایر نوزادان است.
- قرارگیری کمتر مادر در معرض آلودگی هوا به ویژه در سه ماهه اول بارداری در کاهش احتمال اوتیسم نوزاد موثر است. آلودگی هوا یکی از عوامل محیطی موثر در ابتلا نوزاد به اوتیسم بوده و طبق تحقیقات به عمل آمده، آلودگی هوا احتمال بروز اختلال اوتیسم در جنین را تا 2 برابر افزایش میدهد.
- از آنجایی که اضافه وزن مادر رابطه مستقیمی با بروز اختلال اوتیسم در نوزاد دارد، مادران باید تلاش کنند تا در دوران بارداری بیشتر از 15 کیلوگرم وزن اضافه نکنند.
- مادران باید تلاش کنند تا در طی دوران بارداری، تا جای ممکن دچار دیابت بارداری نشوند. چراکه بروز دیابت بارداری به ویژه در هفته 26 بارداری میتواند احتمال تولد نوزاد اوتیسم را افزایش دهد. طبق تحقیقات به عمل آمده، از هر 1000 مادر مبتلا به دیابت بارداری، 7 نفر نوزاد مبتلا به اختلال اوتیسم به دنیا میآورند.
- مصرف غذاهای دارای اسیدفولیک و در صورت صلاحدید پزشک، مصرف مکملهای اسیدفولیک میتواند ریسک ابتلای جنین به اوتیسم را کاهش دهد. از جمله غذاهای حاوی اسیدفولیک میتوان به لوبیا چیتی، کلم بروکلی، تخمه آفتابگردان، موز، بادام زمینی و … اشاره کرد.
- مصرف غذاهای یددار نیز میتواند با تاثیر بر بهبود رشد جنین، احتمال بروز اوتیسم را کاهش دهد.