در هفته های بعد از به دنیا آمدن نوزاد، در کنار پرسش “آیا من دوباره میتوانم بخوابم؟” بزرگترین سوال بسیاری از والدین جدید در مورد تغذیه نوزاد است. فهمیدن اینکه کودک شما چه مقدار باید شیر بخورد دشوار است، چه با شیر مادر، شیر خشک یا هر دو او را تغذیه میکنید. در این مقاله دستورالعملهایی در مورد میزان شیر مورد نیاز نوزاد آورده شده است بنابراین اگر می پرسید که نوزاد من چه مقدار شیر باید بخورد، تا پایان این مطلب همراه بیبی لوکس باشید.
گنجایش معده نوزاد تازه متولد شده چقدر است؟
در هنگام تولد معده نوزاد به اندازه یک گیلاس است و فقط گنجایش ۰/۱ تا ۰/۲ انس (۵-۷ میلی لیتر) شیر را دارد؛ بنابراین شما باید به طور مداوم نوزاد تازه متولد شده را تغذیه کنید. معده روز به روز به سرعت رشد میکند و در روز سوم بعد از تولد به اندازه یک گردو است و گنجایش ۰/۸ تا ۱ اونس (۲۲-۲۷ میلی لیتر) شیر را دارد. ۷ روز بعد از تولد، معده نوزاد به اندازهی یک زردآلو میشود و گنجایش ۱/۵ تا ۲ اونس (۴۵ تا ۶۰ میلی لیتر) شیر را دارد. پس از یک ماه بعد از تولد، معده نوزاد به اندازه یک تخم مرغ بزرگ میشود که میتواند ۲/۵ تا ۵ اونس (۸۰-۱۵۰ میلی لیتر) شیر در خود بگنجاند.
مقدار شیر مورد نیاز نوزاد در روز:
یک ماهگی: تا هفته دوم و سوم 285 تا 340 میلیلیتر، هفته چهارم 710 تا 850 میلیلیتر
یک تا 6 ماهگی: ماه اول به طور متوسط 710 میلیلیتر است و تا پایان 6 ماهگی ادامه خواهد داشت
بعد از 6 ماهگی: بعد از شروع غذای کمکی مصرف شیر مادر کاهش پیدا میکند. بیشتر نوزادان تا 850 میلیلیتر مصرف میکنند که تا 7 الی 8 ماهگی به 540 میلیلیتر کاهش پیدا میکند.
چگونه بفهمم نوزادم به اندازه کافی شیر می خورد؟
- 6 تا پوشک در روز خیس می کند و معمولا روزی دوبار مدفوع می کنند.
- کودک هشیار است و وزن اضافه می کند.
- 8-12 بار در روز شیر می خورد.
- طبق نمودار رشدی، وزن و قد مناسب دارد.
تعداد دفعات شیردهی نوزاد در روز:
تعداد دفعات شیر خوردن در میان نوزادان بسیار متفاوت است. برخی از آنها دوست دارند حتی بدون گرسنگی به طور مداوم شیر بخورند، درحالیکه دیگر نوزادان فقط زمانی شیر میخورند که گرسنه شدهاند. در ۲۴ ساعت اول زندگی نوزاد، او آنقدر خوابآلود است که ممکن است شیر زیادی نخورد. اما نوزادان معمولاً در ماه اول ممکن است هر دو تا سه ساعت، یک بار یعنی بین هشت تا ۱۲ بار در هر دوره ۲۴ ساعته شیر بخورند. این ممکن است خیلی زیاد به نظر برسد و شما را نگران کند که مبادا او در هر تغذیه به اندازه کافی شیر دریافت نمیکند، اما در نظر داشته باشید که شکم نوزاد شما کوچک است و نیاز به شیر خوردن مکرر در دفعات دارد.
نوزادتان ممکن است در ماه دوم، هشت یا نه بار در روز و در ماه سوم، هفت یا هشت بار در روز شیر بخورد و در ماه چهارم به دفعات بیشتری شیر بخواهد. اما هر بار برای مدت کوتاهتری شیر میخورد، زیرا ذهن او بیشتر درگیر اطراف و از شیر خوردن منحرف میشود. پس از ماه چهارم، دوباره دفعات شیر خوردن نوزاد شروع به کاهش میکند. به احتمال زیاد تا شش ماهگی، وعدههای تغذیه نوزاد در هر ۲۴ ساعت به حدود پنج یا شش بار میرسد و احتمالاً تا پایان دوران شیردهی در همین تعداد باقی خواهد ماند.
شیر مورد نیاز نوزاد در شب
باید بدانید که شیردهی در شب اهمیت زیادی دارد چون بدن شما در شب پرولاکتین بیشتری تولید می کند. شیردهی در شب کمک می کند تولید شیر همچنان ادامه داشته باشد. البته مادران در مقدار شیری که در سینه ذخیره میکنند، متفاوتند. بنابراین تغذیه شبانه نوزاد اهمیت زیادی در تامین نیاز کودک دارد.
شیردهی در شب لازم است؟
در مورد اینکه شیردهی در شب باید انجام شود یا نه اختلاف نظرهای زیادی وجود دارد اما همانطور که بزرگسالان زیادی هستند که نمیتوانند 8 ساعت بیغذا سپری کنند، نوزادان هم همین وضعیت را دارند.
اما به طور کلی در سنین مختلف میتوان این میزان را کاهش داد:
- تازه متولد تا 3 ماهگی: هر 2 تا 3 ساعت در شب
- 3 تا 4 ماهگی: 2 تا 3بار در شب یا 3 تا 6 ساعت یک بار
- 5 تا 6 ماهگی: یک یا دو بار
- 7 تا 9 ماهگی: یک بار
- 10 تا 12 ماهگی: هر از گاهی یک بار
میزان شیر مورد نیاز نوزادانی که شیر خشک می خورند
هیچ مقدار واحدی برای همه نوزادان وجود ندارد. میزان غذایی که نوزاد میخورد بستگی به وزن، سن و اشتهای او دارد (که میتواند از یک روز به روز دیگر متفاوت باشد، دقیقاً مانند آنچه در بزرگسالان نیز صادق است).
به عنوان یک قاعده کلی، نوزادان زیر شش ماه که هنوز غذای جامد را شروع نکردهاند طی یک دوره 24 ساعته به ازای هر 450 گرم از وزن خود 60 تا 73 سی سی شیر خشک باید بخورند (یعنی 590 تا 738 سی سی در هر روز برای یک نوزاد 4500 گرمی). در ابتدا نوزاد نیاز دارد که به دفعات بیشتری تغذیه شود، اما هرچه بیشتر رشد میکند فاصله بین دفعات تغذیه بیشتر شده و شکم او بزرگتر میشود. در اینجا یک ایده کلی در مورد مقدار شیر خشکی که نوزاد باید بخورد وجود دارد:
• میزان شیر مورد نیاز نوزاد تازه متولد شده: 30 تا 90 میلیلیتر هر 3 تا 4 ساعت یکبار (احتمالاً بعد از چند روز یا هفته اول به 59 تا 5/88 سی سی میرسد). اگر نوزاد شما بیش از 5 ساعت میخوابد، او را برای تغذیه بیدار کنید.
• میزان شیر مورد نیاز نوزاد یک ماهه: حداقل حدود 120 سی سی در هر 4 ساعت.
• میزان شیر مورد نیاز نوزاد پنج ماهه تا 6 ماهگی: 180 تا 230 میلیلیتر هر 4 تا 6 ساعت یکبار. از 950 میلیلیتر تا یک لیتر در 24 فراتر نروید.
با این حال به خاطر داشته باشید که میزان شیر مورد نیاز نوزاد برای هر شیرخوار متفاوت است، بنابراین به علائم نوزاد خود توجه کنید. اگر نوزاد شما بعد از اتمام بطری هنوز علائم گرسنگی را نشان میدهد شیر بیشتری برای او آماده کنید. اگر به نظر میرسد که قبل از خالی شدن بطری او دچار حواس پرتی و بی قراری شده است، احتمالاً به اندازه کافی تغذیه شده، بنابراین او را مجبور نکنید که محتویات بطری را تمام کند.
میزان شیر مورد نیاز نوزاد در نوزادانی که هم از شیر مادر و هم شیر خشک تغذیه میکنند
تغذیه ترکیبی نباید پیچیده باشد. شما میتوانید دستورالعملهای اساسی را برای تغذیه با شیر مادر و تغذیه با شیرخشک بر اساس سن کودک تطبیق دهید. توجه به نشانههای گرسنگی و سیری نوزاد نیز میتواند به شما در تشخیص ریتم مناسب او کمک کند. اگر هنوز در مورد مقدار مطمئن نیستید، پزشک متخصص اطفال میتواند راهنماییهای بیشتری را ارائه دهد.
میزان شیر مورد نیاز نوزاد بعد از شروع تغذیه تکمیلی
شیر مادر یا شیر خشک باید تا یک سالگی بخش عمدهای از تغذیه نوزاد شما را تشکیل دهد. اما وقتی نوزاد شروع به خوردن غذای جامد میکند، مقدار شیر مادر یا شیر خشکی که مینوشد به آرامی کاهش مییابد. مقادیر خاص برای هر نوع متفاوت است، اما در اینجا چند قاعده کلی اساسی وجود دارد:
• 6 ماهگی: روزانه جمعاً 708 تا 1062 سی سی در هر پنج یا شش نوبت شیر مادر یا هر روز 4 تا 5 بطری حاوی 177 تا 530 سی سی شیرخشک به نوزاد بدهید.
• 7 ماهگی: روزانه 5 تا 6 بار مقدار 708 تا 885 سی سی شیر مادر یا هر روز 4 تا 5 بطری حاوی 177تا 530 سی سی شیر خشک باید به نوزاد داد.
• میزان شیر مورد نیاز نوزاد 8 ماهه: روزانه مقدار 708 تا 885 سی سی شیر مادر در چهار تا شش نوبت یا هر روز 3 تا 5 بطری حاوی 206 تا 530 سی سی شیر خشک.
• 9 ماهگی: روزانه مقدار 708 تا 885 سی سی شیر مادر در چهار تا شش نوبت یا هر روز 3 تا 4 بطری محتوی 206 تا 236 سی سی شیر خشک.
• 10 ماهگی: روزانه مقدار 708 تا 885 سی سی شیر مادر در چهار نوبت یا هر روز 3 تا 4 بطری حاوی 206 تا 236 سی سی شیر خشک.
• 11 ماهگی: روزانه 3 تا 4 بار شیر خشک یا شیر مادر جمعاً به مقدار 708 (یا کمتر).
• 12 ماهگی: 708 (یا کمتر) شیر مادر یا شیر خشک در روز. با رسیدن نوزاد به اولین سالگرد تولدش این مقدار به 472 سی سی کاهش مییابد.
علائم زیاد یا کم شیر خوردن نوزاد چیست؟
استفراغ نوزاد بعد از یک وعده تغذیه ممکن است نشانه آن باشد که کودک شما بیش از حد شیر خورده است. یادتان باشد بالا آوردن کمی شیر طبیعی است، اما استفراغ طبیعی نیست. بهتر است در مورد تفاوت استفراغ نوزادی و بالا آوردن نوزادان به شکل کامل آشنا باشید تا بیجهت نگران نشوید. دلدرد بعد از تغذیه نیز میتواند نشانه شیر دادن بیش از حد باشد. اگر کودک پاهای خود را جمع میکند یا شکمش سفت به نظر میرسد، ممکن است دلدرد داشته باشد. بهتر است در مورد دلایل دلدرد در نوزادان کمی بیشتر مطالعه کنید و با راهکارهای رفع دلدرد نیز آشنا باشید.
همچنین به یاد داشته باشید که همیشه مشکل کودکتان گرسنگی نیست، پس با هر ناله کودک فوراً به او یک شیشهشیر ندهید. این احتمال را؛ به ویژه اگر تازه به او غذا دادهاید، در نظر بگیرید که ممکن است او به دلیل پوشک کثیفش گریه میکند، سرد یا گرمش شده است، نیاز به آروغ زدن دارد یا فقط میخواهد بغلش کنید تا به شما نزدیکتر باشد. در برخی موارد نیز اگر حال کودک خوب نباشد، ممکن است کمتر از حد معمول گرسنه شود. این یکی از مواردی است که لازم است در صورت احتمال وجود آن به پزشک مراجعه کنید.