به گریهی مکرر، طولانی و شدید در نوزادان سالم «کولیک» یا «قولنج» گفته میشود. کولیک نوزاد یک مشکل شایع است که تخمین زده میشود از هر پنج کودک یک نفر را در چند ماه‌ی اول زندگی تحت تأثیر قرار دهد. قولنج معمولا در ۶ هفتگی نوزاد به اوج خود می‌رسد و پس از سه تا چهار ماهگی به میزان قابل توجهی کاهش می‌یابد.
همه‌ی کودکان به دلایل مختلف از جمله گرسنگی، سرما، گرما، خستگی یا نیاز به تعویض پوشک گریه می‌کنند. با این حال در بعضی موارد، حتی پس اینکه نیازشان رفع شد، همچنان به گریه کردن ادامه می‌دهند. اگر کودک خوب و سالم به نظر می‌رسد اما گریهی او تمام نمی‌شود، ممکن است کولیک داشته باشد.
کولیک نوزاد برای والدین آزار دهنده است، چون کودک بدون هیچ دلیل واضحی گریه میکند و آرام نمی‌شود. از سوی دیگر غالبا این اتفاق عصرها رخ می‌دهد، یعنی زمانی که خود والدین هم خسته هستند. به همین دلیل، آشنایی با راه‌های مقابله با آن می‌تواند از استرس شما بکاهد و اعتماد به نفس‌تان را در مراقبت از کودک تقویت کند با بیبی لوکس همراه باشید.
کولیک نوزاد چیست؟
کودک نوزاد یک بیماری جسمی نیست بلکه صرفاً به گریه های طولانی نوزاد که نمی توان جلوی آن را گرفت گفته میشود کودک در این زمان بیشتر از حد متوسطه خود گریه میکند و شما از گریه های او، گریه می کنید. اگر دیدید نوزادتان بیشتر از سه ساعت در روز و بیشتر از سه روز در هفته گریه کند احتمالاً ممکن است به کولیک نوزاد یا قولنج نوزادی مبتلا شده است.
این حال هیچ علت قانع کننده وجود ندارد که آیا نوزاد شما دچار کولیک نوزادان هست یا خیر و این کاملاً تشخیص تجربه می باشد که از سمت پزشکی نوزادان گرفته میشود. با این حال شما باید بیشتر در مورد کولیک نوزادان بدانید تا بتوانید از او به خوبی مراقبت کنید..
علل کولیک نوزاد
پزشکان دقیقاً نمی دانند چه چیزی موجب کولیک نوزاد می شود. برخی نظریه ها در مورد علل پشت پرده شامل موارد زیر است:
- سیستم گوارشی در حال رشد با عضلات که اغلب دچار اسپاسم می شوند.
- گاز
- هورمون هایی که باعث درد و ضعف شکم می شوند.
- حساسیت به نور، سر و صدا و غیره یا تحریک بیش از حد
- سیستم عصبی در حال تکوین
- قالب اولیه میگرن در دوران کودکی
- ترس، استیصال یا هیجان
بیماری‌های متعدی می‌توانند مشابه کولیک نوزاد به نظر برسند. اگر در مورد کودک خود نگران هستید، پزشک می تواند برای رفع مشکلاتی مانند موارد زیر معاینه کاملی انجام دهد:
- عفونت
- ریفلاکس اسید یا مشکلات معده
- تغذیه بیش از حد یا ناکافی
- حساسیت به شیر خشک یا شیر مادر
- فشار یا التهاب در مغز و سیستم عصبی آنها
- اختلالات چشم، مانند خراش یا افزایش فشار
- نامنظم بودن ضربان قلب
- آسیب به استخوان ها، عضلات یا انگشتان
علائم کولیک نوزاد
گریه کردن کودک، به‌خصوص در سه ماه‌ی اول زندگی، امری طبیعی است. معمولا تشخیص گریهی معمولی کودک از گریهی ناشی از قولنج دشوار است. به‌طور کلی، قولنج حداقل سه ساعت در روز، حداقل سه روز در هفته و حداقل برای سه هفته طول می‌کشد. سایر ویژگی‌های کولیک شامل موارد زیر است:
- گریهی شدید که ممکن است بیشتر شبیه‌ی جیغ زدن یا نشان‌دهنده‌ی درد باشد
- گریه کردن بدون دلیل مشخص
- بی‌قراری شدید، حتی پس از تمام شدن گریه
- زمان‌بندی مشخص (قولنج اغلب عصرها اتفاق می‌افتد)
- تغییر رنگ صورت، برای مثال برافروختگی یا سرخ شدن پوست
- تنش بدنی، مانند پاهای کشیده یا سفت، بازوهای سفت، مشت‌های گره‌کرده یا قوس‌دار بودن کمر
گاهی اوقات، پس از دفع گاز یا اجابت مزاج علائم کودک تسکین می‌یابد. گاز احتمالا در اثر بلیعدن هوا در حین گریهی طولانی‌مدت ایجاد میشود.
نحوه تشخیص درد کولیک نوزاد
- نوزاد حداقل سه ساعت در روز و بیش از سه روز در هفته گریه کند.
- کودک با پاها لگد می زند یا آنها را به سمت بالا می کشد تا درد گاز کاهش یابد.
- شکم او در هنگام گریه متورم یا سفت به نظر می رسد.
آیا دردهای کولیک نوزاد خطرناک است؟
دردهای ناشی از کولیک نمیتواند خطری خاصی را برای نوزاد بوجود آورد. اما به دلایل زیر ممکن است باعث ایجاد نگرانی شود:
- ایجاد ناامیدی و استرس برای والدین
- والدین و نوزاد خواب خود را از دست می‌دهند و با کم خوابی مواجه خواهند شد. این امر سبب میشود تا در روز آیند انرژی مناسبی نداشته باشند. بنابراین احساس خستگی، خوابآلودگی و کلافگی خواهند داشت. کم خوابی صبر و طاقت والدین را کاهش خواهد داد.
- برای جلوگیری از گریه ممکن است بیش از حد به نوزاد شیر داده شود. این امر می‌تواند وضعیت نوزاد را بدتر نماید. اگر به کولیک فرزند خود واقف هستید، باید توجه ویژهای به تغذیه او داشته باشد. با شیر دادن بیش از حد، سلامتی او را به خطر خواهید انداخت.
درمان کولیک نوزاد
از آنجا که هیچ دلیل واضحی برای کولیک نوزاد وجود ندارد، بنابراین هیچ درمانی نیز وجود ندارد. پزشک کودک شما مواردی را توصیه خواهد کرد که ممکن است موجب تسکین آن ها شود. آنها را یک به یک امتحان کنید. اگر موردی پس از چند روز تأثیری نداشت، گزینه دیگری را امتحان کنید.
کولیک به خودی خود بهتر خواهد شد. شما فقط باید صبر کنید تا این وضعیت با رسیدن کودک به ۴ ماهگی بهبود یابد.
برخی اقدامات آرام سازی نوزاد عبارتند از:
- مطمئن شوید که آنها گرسنه نیستند.
- اگر شیر می دهید، از پزشک خود بپرسید که آیا داروهایی که مصرف می کنید یا غذایی که می خورید ممکن است باعث تحریک یا واکنش آلرژیک در کودک شود یا خیر.
- موقعیت بدن آنها را تغییر دهید. آنها را بنشانید یا بخوابانید. در حالی که راه می روید آنها را در آغوش نگه دارید. آنها را تکان دهید یا کمر آنها را ماساژ دهید.
- از پستانک استفاده کنید.
- کودک را قنداق کنید.
- آنها را بدون لباس بغل کنید.
- از نویز سفید (مانند پنکه، ماشین لباسشویی یا ماشین ظرفشویی) یا ضبط ضربان قلب استفاده کنید.
- آنها را سوار ماشین کنید.
- آنها را در تاب یا یک صندلی لرزان قرار دهید.
هدف درمان کولیک کاهش گریه نوزاد و نیز کمک به والدین است. بسیاری از پزشکان استفاده از چندین استراتژی همزمان را توصیه می‌کنند:
- استفاده از شیشه شیری که کمک میکند کودک هوای زیادی نبلعد.
- کودک را در هنگام شیر خوردن در حالت نشسته نگه داریم.
- کودک خود را بیشتر در آغوش بگیریم.
- کودک را سوار ماشین کنیم.
- نوزاد را با آب گرم حمام کنیم.
- کودک را در تاب مخصوص کودک قرار دهیم.
- نوزاد را قنداق کنیم.
- شکم نوزاد را ماساژ دهیم.
- با مشورت پزشک شیر خشک کودک خود را تغییر دهیم یا از خوردن برخی غذاها خودداری کنیم.
والدین نوزاد مبتلا به کولیک اغلب به دلیل گریه فرزندشان احساس ناامیدی، عصبانیت، خستگی، گناه و درماندگی دارند. این احساسات طبیعی است و نشان‌دهنده ناتوانی یا بی‌لیاقتی والدین در مراقبت از فرزند نیست.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنیم؟
در موارد زیر باید فورا به پزشک مراجعه کنیم:
- کودک کوچکتر از ۳ ماهه است و تب دارد. برای بررسی اینکه کودک تب دارد، باید دمای بدن او را اندازه بگیریم. دقیق‌ترین روش برای اندازه‌گیری دمای نوزاد، اندازه‌گیری دمای مقعدی است. اگر دمای مقعدی کودک ۳۸ درجه سانتیگراد یا بالاتر باشد، کودک تب دارد.
- کودک بیش از ۲ ساعت بدون توقف گریه میکند.
- کودک از خوردن و آشامیدن امتناع میکند، استفراغ میکند یا مدفوع خونی دارد.
- کودک به محرک‌ها پاسخ نمی‌دهد یا غیرعادی به نظر می‌رسد.
- احتمال می‌دهیم که به کودک صدمه زده باشیم. تکان دادن نوزاد یا ضربه زدن به او می‌تواند آسیب جدی به همراه داشته باشد. اگر احتمال می‌دهیم که ممکن است به کودک خود صدمه زده باشیم، باید بلافاصله با تماس با اورژانس درخواست کمک کنیم.
در موارد زیر باید به پزشک مراجعه نماییم:
- نگران گریه نوزاد هستیم یا نمی‌دانیم که چگونه با آن برخورد کنیم.
- آب دهان کودک بعد از شیر خوردن زیاد میشود، اسهال دارد یا در اجابت مزاج مشکل دارد. این علائم می‌تواند نشانه حساسیت کودک به شیرخشک یا غذاهای خاصی باشد.
- کودک بزرگتر از ۴ ماه است و هنوز کولیک دارد.
- کودک به طور طبیعی وزن نمی‌گیرد.
