پزشکان اطفال و کارشناسان معتقدند که دادن پستانک به کودکان و به ویژه نوزادان مناسب نیست، زیرا غیر از آنکه نفعی برای کودک ندارد، باعث اختلال در شیر خوردن و تغذیهٔ مناسب در کودکان شیرخوار و ایجاد نفخ بیشتر نیز هست. اما با وجود تمام ضرر و زیانهای خرید پستانک، برخی از والدین اصرار به استفاده از آن برای آرام کردن کودکشان دارند، بنابراین با اشاره به این موضوع مهم که دادن پستانک به کودکان مناسب نیست، لازم است توضیحات و نکاتی ضروری در اختیار والدینی گذاشته شود که حتماً میخواهند برای کودکشان پستانک تهیه کنند. در این مطلب میتوانید با انتخاب خرید پستانک مناسب، زمان تعویض آن، تمیز کردن و شستوشوی پستانک و در نهایت با رعایت برخی نکات ایمنی در مورد پستانک آشنا شوید. باپ بیبی لوکس همراه باشید.
انواع پستانک کودک
خرید پستانک سیلیکون
یکی از مطرحترین انواع پستانک تولید شده توسط شرکتها، پستانکهای سیلیکونی است. مولکولهای این مواد به صورت یکدرمیان از اکسیژن و سیلیکون تشکیل شده که به شکل زنجیر به یکدیگر متصل است.
فعالیت کم شیمایی، ضد آب و اکسایش بودن، مقاوت بالا در دماهای بالا و پایین، قدرت بالا در جلوگیری از جذب مزه، بو و رنگ گزینه مناسبی برای کودکان است.
همچنین این نوع از پستانک به دلیل در دسترس بودن نسبت به انواع دیگر، تمیز شدن آسان و محکمتر بودن نسبت به نوع لاتکس، از محبوبیت بیشتری بین خانوادهها برخوردار است.
خرید پستانک لاتکس
پستانکهای لاتکس نسبت به دیگر انواع پستانک از نرمی و انعطافپذیری بیشتری برخوردار است البته در کنار این مزیت، میتواند برای سلامت کودک مضر باشد.
دلیل این امر نیز کندهشدن احتمالی قسمتی از آن توسط دندانهای کودک است که معمولا به دلیل درد و خارش هنگام درآمدن، کودک مدام آن را به لثه مالیده و سعی در کندن و کشیدن آن دارد.
همچنین ممکن است کودک به لاتکس حساسیت داشته باشد که در اینصورت بهتر است از نوع سیلیکونی آن استفاده کرد. علت حساسیت به لاتکس هنوز به طور دقیق مشخص نیست ولی به طور کلی خطر ایجاد حساسیت در کودکانی که در سلولهای مغز استخوان، مجاری ادراری و مثانه دچار مشکل هستند، به آسم یا اگزما مبتلا هستند و زمینهای از آلرژی در بدن آنها وجود دارد، نسبت به سایرین بیشتر است.
خرید پستانک کودک یک تکه
نوع دیگری از پستانک وجود دارد که به پستانکهای یک تکه شناخته میشود. این نوع پستانک کودک از یک قطعه پلاستیکی، سیلیکونی یا لاتکس ساخته شده است.
به دلیل ساختار یک تکهای این نوع پستانک، خطر خفگی کودک هنگام استفاده از آن بسیار کم است.
خرید پستانک کودک چند تکه
از رایجترین نوع پستانک کودکان، پستانکهای چند تکه است که از قسمتهایی مانند سر پستانک (شبیه به نوک سینه مادر ساخته شده است)، صفحه نگهدارنده یا محافظ و حلقه گیرنده تشکیل شده است.
پستانکها در اندازههای مختلفی ساخته میشود و انتخاب اندازه مناسب که به چهار گروه ۰ تا ۳ ماهه، ۳ تا ۶ ماهه، ۶ تا ۱۸ ماهه و ۱۸ تا ۳۶ ماهه تقسیمبندی میشود، به کودک کمک میکند تا به راحتی بتواند آن را در دهان خود نگه دارد.
انتخاب پستانک مناسب
پستانک در انواع، رنگها، طرحها و شکلهای مختلفی در بازار موجود است که برای خریدن آن بهتر است قبل از هر چیزی نظر پزشک کودکتان را بپرسید. برای داشتن آشنایی بیشتر، میتوانید قبل از خرید با نکاتی آشنا باشید که برخی از آنها شامل موارد زیر است:
نوع و سایز پستانک
پستانک انواع زیادی دارد. یک پستانک معمولی، نوک گرد دارد و یک پستانک ارتودنسی در بالا گرد و ته آن تخت است. همچنین پستانک معمولاً در دو سایز؛ یکی برای کودکان شش ماهه و کمتر و دیگری برای کودکان شش ماهه و بزرگتر وجود دارد.
جنس نوک پستانک
نوک پستانک میتواند از جنس لاتکس یا سیلیکون باشد. پستانکهای سیلیکونی محکمتر از انواع لاتکسی است. آنها همچنین بهتر تمیز میشود و بو نمیگیرد. اما پستانکهای سیلیکونی در دهان نوزاد به اندازۀ پستانکهای لاتکسی نرم نیست. لاتکس انعطافپذیرتر است، اما از آنجا که نرمتر است، کودک احتمالاً زودتر آن را خراب میکند. اگر به هر دلیلی فکر میکنید کودک شما ممکن است به لاتکس آلرژی داشته باشد، بهتر است از پستانک لاتکسی پرهیز کنید.
سپر پستانک
هر نوع پستانکی که میخرید، مطمئن شوید سپر محکمی دارد که نمیتواند از هم جدا شود، مثلاً آنهایی که از پلاستیک یکتکه ساخته شده، بهتر است. همچنین پستانک باید سپری به قطر هشت سانتیمتر و نیم یا بزرگتر داشته باشد تا کودک نتواند تمام پستانک را به داخل دهان خود ببرد. سپر نیز باید سوراخ تهویه برای گردش هوا داشته باشد. بدون این سوراخها، بزاق نوزاد میتواند پشت سپر جمع و باعث حساسیت پوستی یا التهاب شود.
هنگامی که نوع مناسبتر پستانک را برای کودکتان پیدا کردید، بهتر است چند عدد از آن را بخرید، زیرا پستانکها معمولاً خیلی زود گم میشود یا بچهها آن را جایی میاندازند که شاید به راحتی پیدا نشود.
زمان تعویض پستانک
نوک پستانک با گذشت زمان و استفاده شدن فرسوده میشود، پس قبل از قرار دادن پستانک در دهان کودک خود، آن را به طور کامل بررسی کنید. علائم فرسودگی پستانک شامل موارد زیر است:
- تغییر رنگ سر پستانک
- وجود هر گونه سوراخ در سر پستانک
- ترک یا نقاط ترکمانند در سر پستانک
- چسبندگی سر پستانک در اثر فرسودگی
این موارد میتواند باعث شود نوک پستانک در حین مکیدن پاره شود و کودک را در معرض خطر خفگی قرار دهد. پستانکها خیلی گرانقیمت نیست، بنابراین بهتر است پستانک کودک را به محض دیدن اولین نشانههای فرسودگی، فوراً با یک پستانک نو جایگزین کنید.
تمیز کردن و شستن پستانک
برای شستن پستانک در اولین بار استفاده بعد از خرید و در طول زمانی که کودک از آن استفاده میکند، بهتر است از نکات مهمی در مورد شستوشوی آن اطلاع داشته باشید. برخی از این نکات شامل موارد زیر است:
اولین بار شستن: قبل از اولین استفاده، پستانک را با آب و صابون بشویید و به خوبی آبکشی کنید. برخی کارشناسان توصیه میکنند پستانک را قبل از اولین استفاده، به مدت پنج دقیقه بجوشانید تا از هر گونه پسماندۀ مواد شیمیایی پاک شود. سپس بگذارید به مدت نیم ساعت در معرض هوا خشک شود. در استفادههای بعدی میتوانید آن را با آب داغ و صابون بشویید و خوب آبکشی کنید و بگذارید خشک شود.
محلول سرکه و آب: برای جلوگیری از رشد قارچ، بد نیست اگر پستانک را یک بار در روز برای چند دقیقه در محلول سرکۀ سفید و آب با یک نسبت مساوی قرار دهید. سپس آن را به خوبی آبکشی کنید و بگذارید در معرض هوا کاملاً خشک شود.
افتادن پستانک روی زمین خانه: اگر کودک شما پستانک خود را روی زمین میاندازد، آن را با آب داغ تمیز بشویید و بگذارید خوب خشک شود و بعد به او بازگردانید. یادتان باشد که برای تمیز کردن پستانک، هرگز آن را در دهان خودتان نگذارید.
افتادن پستانک روی زمین بیرون خانه: اگر پستانک در خارج از خانه روی زمین افتاد، آن را دور بیندازید و یکی دیگر بردارید. بهتر است همیشه یک پستانک یدکی برای چنین مواقعی همراه داشته باشید.
استفاده از ماشین ظرفشویی: بهطورکلی پستانک کودک وسیلهای نیست که نیاز به شسته شدن در ماشین ظرفشویی داشته باشد، اما برای آگاهی والدین لازم است بدانید که پستانکهای سیلیکونی را میتوان در ماشین ظرفشویی قرار داد و بهتر است از قفسۀ بالای ماشین استفاده کنید و پستانکهای لاتکسی را نباید در ماشین ظرفشویی قرار داد.
نکات ایمنی در مورد خرید پستانک
قبل از قرار دادن پستانک در دهان نوزاد یا دادن آن به کودک، چند نکتۀ ایمنی هنگام استفاده از پستانک وجود دارد که لازم است آنها را در خاطرتان داشته باشید:
پرهیز از چسباندن اشیای تزئینی به پستانک: سعی نکنید با اضافه کردن چیزی به پستانک کودک، آن را زیبا و متفاوت کنید. این کار باعث سنگین شدن پستانک میشود و حتی ممکن است کودک آنها را از پستانک جدا کند و به دهان ببرد و در گلویش گیر کند.
خودداری از آویزان کردن پستانک: در برابر وسوسۀ آویزان کردن پستانک به گردن کودک یا گهوارۀ او با یک نخ یا روبان مقاومت کنید، زیرا این کار ممکن است خطرساز شود.
پرهیز از آعشته کردن پستانک به مواد غذایی: هیچ چیزی را به پستانک کودک نمالید، به ویژه شیرینی که میتواند باعث پوسیدگی دندان شود. عسل هم برای کودکان کمتر از یک سال خطرناک است، زیرا میتواند باعث بوتولیسم شود که یک مسمومیت غذایی بالقوه کشنده است.